تفاوت RPA (اتوماسیون فرایند رباتیک) و BPMS (نرم افزار مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار)
اتوماسیون فرایند رباتیک RPA چیست؟
اتوماسیون فرایند رباتیک یا RPA (Robotic Process Automation) به فناوری‌ای گفته می‌شود که با استفاده از نرم‌افزارهای ربات، وظایف تکراری و مبتنی بر قوانین را که قبلاً توسط انسان‌ها انجام می‌شد، به‌صورت خودکار انجام می‌دهد.
RPA به سازمان‌ها کمک می‌کند تا کارهای روتین، تکراری و مبتنی بر داده (مثل وارد کردن اطلاعات، بررسی ایمیل، پردازش فاکتورها، پاسخ‌گویی به درخواست‌ها و...) را با استفاده از ربات‌های نرم‌افزاری به‌صورت خودکار انجام دهند، بدون نیاز به دخالت انسانی.
ویژگی‌های کلیدی RPA
- بدون نیاز به تغییر زیرساخت IT موجود
- کار بر روی رابط‌های کاربری مشابه انسان
- اتوماسیون وظایف اداری، مالی، منابع انسانی و...
- سرعت بالا و کاهش خطاهای انسانی
مثال‌هایی از کاربرد RPA
بانکداری: بررسی درخواست وام و اعتبارسنجی
منابع انسانی: ثبت و بررسی اطلاعات استخدامی
حسابداری: پردازش فاکتور و پرداخت‌ها
خدمات مشتریان: پاسخ‌دهی خودکار به ایمیل‌های پرتکرار
مزایای استفاده از RPA
- افزایش بهره‌وری
- کاهش هزینه‌های عملیاتی
- بهبود دقت و کاهش خطا
- امکان تمرکز نیروی انسانی بر کارهای خلاقانه‌تر
تفاوت RPA با هوش مصنوعی (AI)
- RPA فقط کارهای قانون‌مند و تکراری را انجام می‌دهد.
- هوش مصنوعی (AI) توانایی یادگیری، تحلیل داده و تصمیم‌گیری دارد.
- ترکیب RPA و AI می‌تواند سیستم‌های هوشمندتری ایجاد کند.
اتوماسیون فرایند رباتیک در چه حوزه‌هایی کاربرد دارد؟
بخش مالی و حسابداری
اتوماسیون فرایند رباتیک، می‌تواند در بسیاری از فرایندهای مالی و حسابداری مانند پردازش فاکتورها، مدیریت صورتحساب‌ها، تهیه گزارشات مالی و… مورد استفاده قرار گیرد.
بخش بازاریابی و فروش
RPA در بخش فروش و بازاریابی برای مواردی مانند ثبت و پیگیری سفارش‌ها، مدیریت ایمیل‌ها، تحلیل داده‌های بازاریابی و… کاربرد دارد.
بخش مدیریت مشتریان
می‌توانید از اتوماسیون فرایند رباتیک برای مدیریت و رسیدگی به درخواست‌های مشتریان، خودکارسازی اطلاع رسانی به مشتریان، تحلیل داده‌های مشتریان و.. استفاده کنید.
بخش منابع انسانی
RPA برای جمع‌آوری و پردازش اطلاعات کارکنان، مدیریت ارتباط با کارکنان، مدیریت مراحل استخدام و… کاربرد دارد.
بخش زنجیره تامین
در بخش زنجیره تامین، RPA می‌تواند برای فرایندهایی مانند مدیریت و پیگیری موجودی انبار، ثبت سفارش‌ها، پیگیری تحویل سفارش‌ها و… مورد استفاده قرار گیرد.
نرم‌افزار BPMS
نرم افزارBPMSمدیریت فرآیندهای کسب‌وکار (Business Process Management System)، یک نرم‌افزار است که برای طراحی، مدل‌سازی، اجرا، پایش و بهینه‌سازی فرآیندهای کسب‌وکار به کار می‌رود. این نرم‌افزار به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را شفاف، ساخت‌یافته، قابل اندازه‌گیری و بهینه‌پذیر کنند.
اجزای اصلی یک نرم‌افزار BPMS
طراحی فرآیند (Process Modeling):
با استفاده از زبان‌های گرافیکی مانند BPMN (مدل‌سازی فرآیندهای کسب‌وکار)
تعریف نقش‌ها، مراحل، تصمیمات و جریان کار
موتور اجرای فرآیند (Process Engine):
اجرای خودکار فرآیندها بر اساس مدل طراحی‌شده
مدیریت وظایف (Task Management):
ارجاع وظایف به افراد یا سیستم‌ها، پیگیری وضعیت انجام آن‌ها
پایش و گزارش‌گیری (Monitoring & Analytics):
مشاهده عملکرد فرآیندها، گلوگاه‌ها، KPIها و تحلیل داده‌ها
بهینه‌سازی (Optimization):
شناسایی و اصلاح نقاط ضعف در اجرای فرآیندها برای افزایش بهره‌وری
مزایای نرم‌افزار BPMS
تفاوت BPMS و RPA چیست؟
تفاوت بین RPA (اتوماسیون فرایند رباتیک) و BPMS (نرم افزار مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار) در نحوه نگاه آن‌ها به فرآیندها و نوع اتوماسیونی است که ارائه می‌دهند. در ادامه تفاوت این دو را به زبان ساده و ساختارمند توضیح می‌دهم:
تفاوت‌های کلیدی بین RPA و BPMS
مثال مقایسه‌ای
فرض کنید یک شرکت روزانه صدها فاکتور دریافت می‌کند:
RPA: یک ربات نرم‌افزاری ساخته می‌شود که به‌صورت خودکار فاکتورها را از ایمیل می‌گیرد، داده‌ها را استخراج و در سیستم ثبت می‌کند.
BPMS: کل فرآیند دریافت، بررسی، تایید و پرداخت فاکتورها طراحی و مدل‌سازی می‌شود و افراد مختلف در آن نقش دارند (مثلاً تایید توسط مدیر مالی، بررسی توسط حسابدار و...).
تفاوت RPA و BPMS را در حوزه‌های مختلف
نتیجه‌گیری
- اگر هدف شما سریع‌ترین راه برای اتوماسیون وظایف تکراری است → RPA مناسب است.
- اگر هدف شما بهبود و مدیریت کل فرآیندها در سازمان است → BPMS گزینه بهتری است.
✨ در بسیاری از سازمان‌ها، این دو ابزار به‌صورت ترکیبی استفاده می‌شوند: BPMS برای مدیریت فرآیند، و RPA برای خودکارسازی بخش‌هایی از آن✨
هیچ دیدگاهی تا به این لحظه در این صفحه ثبت نشده است