معماری سازمانی

معماری سازمانی (EA) یک طرح مفهومی است که ساختار و عملکرد سازمان ها را تعریف می کند. هدف معماری سازمانی تعیین این است که چگونه یک سازمان می تواند به طور موثر به اهداف فعلی و آینده خود دست یابد. معماری سازمانی شامل تجزیه و تحلیل، برنامه ریزی، طراحی و اجرای نهایی تجزیه و تحلیل در یک شرکت است.

معماری سازمانی به کسب و کارها کمک می کند تا از طریق تحول دیجیتال عمل کنند، زیرا EA در تلاش است تا برنامه ها و فرآیندهای قدیمی را  در یک محیط یکپارچه جمع آوری کند. استفاده از چارچوب های EA در پاسخ به رشد فن آوری های تجاری طی دهه 1980 افزایش یافت، درست زمانی که نیاز به یافتن راهی برای پاسخگویی به رشد سریع فناوری یکپارچه در استراتژی کسب و کار بود.

این روند بعداً به تمام ابعاد یک کسب و کار، نه فقط فناوری اطلاعات گسترش یافت. به این ترتیب، مشاغل از طریق همسویی با تحول دیجیتال تضمین می شوند.

مفاهیم معماری سازمانی متغیر است، بنابراین برای هر سازمان یکسان به نظر نمی رسد. بخش های مختلف یک سازمان نیز ممکن است متفاوت به EA نگاه کنند. به عنوان مثال، برنامه نویسان و سایر متخصصان فنی فناوری اطلاعات از نظر زیرساخت ها، برنامه ها و مولفه های مدیریت تحت کنترل خود، استراتژی های معماری سازمانی را در نظر می گیرند. با این حال، معماران سازمانی هنوز مسئول تصویب تحلیل ساختار تجاری هستند.

اهمیت معماری سازمانی

معماری سازمانی به چندین بخش در یک کسب و کار کمک می کند تا مدل تجاری گسترده تری را درک کرده و چالش ها و خطرات تجاری را بیان کنند. به همین دلیل، معماری سازمانی نقش مهمی در اتحاد و هماهنگی فرآیندهای دپارتمان در سراسر سازمان دارد. توانایی دستیابی و درک توانایی های تجاری نیز باید به افراد کمک کند تا شکاف های موجود در کسب و کار خود را شناسایی کنند و از آن جا می توانند با آگاهی بیش تری تصمیم بگیرند.

هدف و اهداف معماری سازمانی

اهداف اصلی معماری سازمانی ممکن است ایجاد نقشه یا نقشه اولیه از ساختار و عملیات یک سازمان باشد. این طرح باید شامل اطلاعاتی مانند نقشه دارایی های فناوری اطلاعات (هر اطلاعات، سیستم یا سخت افزاری متعلق به شرکت است که در جریان فعالیت های تجاری استفاده می شود) و فرآیندهای کسب و کار باشد.

اهداف مشترک دیگر شامل ارتقا هماهنگی و استاندارد سازی تیم است. این امر می تواند تا حدی با متحد کردن محیط در بین تیم ها و سازمان ها انجام شود. راهنمایی معمولاً براساس الزامات تجاری یک سازمان انجام می شود.

فرآیند معماری سازمانی

مایکل پلات مایکروسافت، مدیر گروه پروژه های استراتژیک، نمایی از معماری سازمانی را ارائه می دهد که شامل چهار نقطه نظر است: چشم انداز کسب و کار، چشم انداز برنامه، چشم انداز اطلاعات و چشم انداز فناوری. چشم انداز کسب و کار، فرآیندها و استانداردهایی را تعریف می کند که به موجب آن ها کسب و کار به صورت روزمره انجام می شود.

دیدگاه کاربرد، تعاملات بین فرآیندها و استانداردهای استفاده شده توسط سازمان را تعریف می کند. چشم انداز اطلاعات، داده های خام (مانند پرونده های اسناد، پایگاه های داده، تصاویر، ارائه ها و صفحه های گسترده) را که سازمان برای کارایی بهتر به آن نیاز دارد، تعریف و طبقه بندی می کند. دیدگاه فناوری، سخت افزار، سیستم عامل، برنامه نویسی و ابزارهای شبکه ای را که سازمان مورد استفاده قرار می دهد، تعریف می کند.

این اصطلاح ممکن است برای متخصصان در زمینه های مختلف که با چارچوب های مختلف EA کار می کنند، معانی مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال، برنامه نویسان و سایر متخصصان فنی فناوری اطلاعات، استراتژی های معماری سازمانی را از نظر زیرساخت ها، برنامه ها و اجزای مدیریت، تحت كنترل خود در نظر می گیرند.

برنامه نویسان سطح بالا هنگام مراجعه به اجزای سخت افزار و نرم افزار در طراحی، از معماری سازمانی استفاده می کنند. برای یک وب سایت، معماری سازمانی ممکن است شامل یک سرور وب، پایگاه داده، حافظه نهان پایگاه داده NoSQL، نقاط انتهایی API و شبکه تحویل محتوا باشد.

برای توصیف معماری سازمانی فنی، EA می تواند حول زمینه معماری نرم افزار، انواع استقرار معماری سیستم و مراحل دیگر مانند آزمایش بچرخد.

دیگران می توانند معماری سازمانی را براساس ویژگی های کیفیت مشاهده کنند. این ها ویژگی هایی هستند که برای کارکردن نرم افزار باید وجود داشته باشند و بعید است در یک سند مشخصات، جای بگیرند. به عنوان مثال می توان به قابلیت اطمینان، ظرفیت، مقیاس پذیری و امنیت اشاره کرد. عناصر کیفیت الزامات عملکردی نیستند، اما روش هایی برای تعیین شرایط عملیاتی قابل قبول و مبادلات لازم برای رسیدن به آن جا هستند.

معماری سازمانی، در یک زمینه تجاری، ممکن است سازمان ها را از معماری سازمانی خود برای ساخت و اجرای برنامه ها متمایز کند. کار کردن در چارچوب معماری سازمانی به تعریف این کمک می کند.

مدل ها و روش های معماری سازمانی

معماری های سازمانی معمولاً به عنوان چارچوب اجرا می شوند. چارچوب های مختلفی وجود دارد و بعضی از آن ها در مورد هر سازمانی مناسب تر از سایرین هستند. به عنوان مثال، یک چارچوب متمرکز بر سازگاری و روابط بین بخش های مختلف یک شرکت بزرگ، در مقایسه با سازمان های کوچک برای سازمان های بزرگ تر با بسیاری از قطعات متحرک مفیدتر خواهد بود. در این حالت، چارچوبی مانند Unified Architecture Framework (UAF) ممکن است کار کند.

برخی از چارچوب های نمونه عبارتند از:

    چارچوب Zachman for Enterprise Architecture: این چارچوب شش نکته معماری و همچنین شش ذینفع اصلی را که در تعریف و استاندارد سازی مولفه های معماری IT کمک می کنند، پوشش می دهد.

    چارچوب معماری متحد (UAF): یک چارچوب معماری سازمانی پیچیده اما انعطاف پذیر مناسب برای توسعه نرم افزارهای نظامی و دولتی و همچنین استفاده در مشاغل تجاری است که به عنوان یک نمایه UML پیاده سازی شده است.

    معماری سازگار چابک: که سازمان را حول مجموعه انعطاف پذیر و گسترده ای از ساختارها و فرآیندهایی متمرکز می کند که می توانند رشد کنند. این معماری می تواند به بخشی مهم در تحویل نرم افزار چابک تبدیل شود.

    چارچوب معماری سازمانی فدرال (FEAF): که یک مدل مرجع است که در سال 1996 برای اثربخشی فناوری اطلاعات معرفی شد. این چارچوب برای دولت ایالات متحده طراحی شده است، اما می تواند در شرکت های خصوصی نیز استفاده شود.

چارچوب های دیگر شامل: چارچوب معماری Open Group، چارچوب معماری آژانس فضایی اروپا، چارچوب معماری SAP Enterprise یا چارچوب معماری وزارت دفاع است.

مزایای معماری سازمانی

از مزایای احتمالی داشتن یک معماری سازمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تصمیم گیری بهبود یافته
• سازگاری بهتر با تغییر تقاضا یا شرایط بازار
• حذف فرآیندهای ناکارآمد و زائد
• بهینه سازی استفاده از دارایی های سازمانی
• به حداقل رساندن گردش کارکنان
• پشتیبانی از تغییرات سازمان برای طراحی مجدد و سازماندهی مجدد
• سهولت ارزیابی معماری در برابر اهداف بلند مدت
• ارائه  نماهایی از معماری IT به افراد خارج از IT
• کمک به یکپارچه سازی فرایندها در IT
• همکاری با مدیریت پروژه را تسهیل می کند.

فروشندگان، ابزارها و گواهینامه های معماری سازمانی

چندین فروشنده و ابزار شخص ثالث، محصولات معماری سازمانی و همچنین برخی گواهینامه ها را که حول مهارت های خاصی است، می فروشند.

برخی از فروشندگان نمونه شامل نرم افزار Orbus، Software AG ، Planview، Avolution وSparx Systems هستند.

ProjectNow Project Portfolio Management مثالی از یک ابزار EA است که برای دید کامل استفاده می شود. این ابزار می تواند همه را از بخش های مختلف، از فروش گرفته تا IT در یک صفحه  نگه دارد. پیکربندی آن نسبتاً آسان است و به کاربران امکان می دهد نوع مدیریت را برای هر پروژه انتخاب کنند. با این حال، ممکن است استفاده از آن برای مدیریت منابع دشوار باشد.

Oracle Enterprise Architecture نمونه دیگری از ابزار EA است. این نرم افزار به کاربران کمک می کند تا نقشه راه ها و معماری راهبردی را تنظیم کنند که هم ترازی کسب و کار و فناوری اطلاعات را امکان پذیر می کند. این نرم افزار توسط استراتژی های تجاری هدایت می شود و معماری های فنی را ساده می کند. با این حال، ممکن است استفاده برای مبتدیان دشوار باشد.

برخی از نمونه گواهینامه ها عبارتند از:

Salesforce معمار فنی مجاز

• معمار معتبر Open Group
• AWS Certified Solution Architect
• گواهینامه معماری حرفه ای Cloud Solutions
• آموزش و صدور گواهینامه Dell EMC Cloud
• CISSP سیستم های اطلاعاتی امنیت معماری حرفه ای

در همین راستا، از آنجا که بسیاری از سازمان ها این نرم افزار را به هر نحوی تهیه کرده اند، اما ممکن است زمان و یا نیروی متخصص ساخت فرآیند در پروسس میکر را نداشته باشند، لذا گروه مدیریت فرآیند پارس می‌تواند به شما در پیاده سازی و ساخت فرآیندهای سازمان تحت این نرم افزار کمک کند.

https://searchcio.techtarget.com/definition/enterprise-architecture